12 juli 2023

FF delen op de socials

Een vakantiefoto (samen met je kinderen) delen met familie, vrienden en anderen via YouTube, een filmpje plaatsen op Instagram van het eerste moment dat de kinderen hun pasgeboren (half)zusje ontmoeten of een grappige foto van jouw jarige kind op facebook delen…..Het lijkt heel onschuldig, maar dat is het niet! Ook kinderen hebben namelijk recht op privacy en je heb er toestemming voor nodig van beide ouders.

Toestemming en gezamenlijk gezag
Volgens de wet blijven ouders na een (echt)scheiding het gezamenlijk gezag over hun kinderen uitoefenen. Gezamenlijk gezag houdt in dat de ouders over belangrijke beslissingen in het leven van een minderjarig kind beslissingsbevoegdheid hebben. Het plaatsen van foto’s en/of video’s op sociale media is zo’n belangrijke beslissing waarover ouders gezamenlijk voor hun kinderen moeten beslissen. Jonge kinderen zijn zich namelijk onvoldoende bewust van de gevolgen van het plaatsen van het beeldmateriaal en hebben geen idee van de privacyaspecten die meespelen. Kinderen geven er vaak ook geen toestemming voor.

In de Uitvoeringswet Algemene Verordening Gegevensbescherming is bepaald dat voor het plaatsen van foto’s (en ander beeldmateriaal) van minderjarigen die de leeftijd van 16 jaren nog niet hebben bereikt, toestemming van hun wettelijke vertegenwoordiger(s) is vereist. Dit is bepaald omdat de beslissing van het plaatsen van de foto ingrijpt in het leven van het kind.

Procedure
Wat kun je nu doen wanneer je ex-partner foto’s of filmpjes deelt via sociale media en jij dat niet wil en daar geen toestemming voor hebt gegeven? Je gaat eerst met je ex-partner het gesprek aan eventueel met hulp van een gezamenlijke kennis of een mediator. Mochten jij en jouw ex-partner het in het onverhoopte geval niet eens worden, dan kan de rechter om een oordeel worden gevraagd. Er is in dat geval namelijk sprake van een zogenoemd ‘gezagsgeschil’. De rechter beslist dan in het belang van het kind.

Uitspraken van de rechter
Uit de (summiere) jurisprudentie over dit onderwerp volgt dat het belang van het kind op waarborging van zijn privacy zwaarder weegt dan het belang van de ouder om de foto’s en/of video’s te plaatsen op sociale media zonder toestemming van de andere ouder. Het uitgangspunt van de rechtspraak is dat een kind zelf moet kunnen beslissen over zijn of haar privacy en dus zelf de afweging moet kunnen maken of hij/zij een foto van zichzelf op sociale media wenst.

  • Het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden (ECLI:NL:GHARL:2020:5195) verbood een moeder om 5 jaar lang foto’s en/of video’s van het kind op sociale media te plaatsen, tenzij de vader hiervoor toestemming geeft. De vader voerde aan dat hij bang was dat de geplaatste foto’s van het kind zonder de toestemming van de ouders kunnen worden gebruikt en verspreid via het licentiesysteem van Facebook of Instagram. Het Gerechtshof gaf vader gelijk, omdat dit inderdaad volgde uit de voorwaarden van Facebook en Instagram en oordeelde ook dat het kind, gelet op de jonge leeftijd, toen zes jaar, nog onvoldoende weet had van de (privacy)aspecten van sociale media en de gevolgen van de plaatsing van foto’s en video’s op sociale media (nog) niet kon overzien.
  • Het door een moeder verzochte verbod aan de vader om foto’s en filmpjes van hun kind te plaatsen werd door de rechtbank Gelderland toegewezen (ECLI:NL:RBGEL:2018:2737), omdat de Rechtbank niet inzag welk belang het kind (van 1 jaar oud) bij het plaatsen van de foto’s op dat moment had. Omdat dit nog kan veranderen als het kind ouder is, wordt het verbod toegewezen tot het kind vijf is. De rechtbank verbond er een termijn van vijf jaar aan, aangezien de maatschappelijke opvattingen en regelgeving over privacy en het gebruik van en het delen op social media volop in ontwikkeling zijn.
  • De rechtbank Den Haag (ECLI:NL:RBDHA:2018:13105) droeg (op verzoek van de vader) een moeder op beeldmateriaal (waarin de kinderen (deels) zichtbaar in beeld werden gebracht en/of de stemmen van de kinderen te horen zijn, alsmede mededelingen betreffende de kinderen) binnen een week na de datum van de uitspraak van alle sociale media te verwijderen en deze verwijderd te houden, en zich te onthouden van plaatsing van nieuw beeldmateriaal. De rechtbank stond deze moeder wel toe beeldmateriaal van de kinderen te plaatsen op haar persoonlijke internetpagina’s, waaronder facebookpagina’s, zolang de toegang daartoe is beperkt tot 250 voor de moeder bekende en geautoriseerde bezoekers.
  • De rechtbank Geldeland vond zelfs in de zaak die leidde tot de uitspraak gepubliceerd onder nummer ECLI:NL:RBGLD:2021:4449, dat het recht op eerbiediging van de persoonlijke levenssfeer van de minderjarigen werd geschonden door afbeeldingen van hen te tonen op sociale media. Het recht op eerbiediging van de persoonlijke levenssfeer is, zo merkt de rechtbank op, een grondrecht dat ook kinderen toekomt.

Hoewel het in de meeste gevallen waarschijnlijk is dat het niet is toegestaan om foto’s en/of video’s van kinderen online te plaatsen zonder toestemming van de andere ouder, hoeft dit niet altijd zo te zijn. De uitkomst kan mogelijk anders zijn wanneer de ouder die geen toestemming geeft zelf eveneens foto’s van het kind online plaatst of wanneer ouders gedurende de relatie ook veelvuldig foto’s online plaatsten. De rechtspraak zal voor de toekomst moeten uitwijzen in welke situaties het wel en niet toegestaan is om foto’s van kinderen online te plaatsen.

Ouderschapsplan
Na een (echt)scheiding vindt er vaak geen overleg meer plaats tussen ouders voordat een van hen een foto of filmpje “post”. Wanneer ouders niet hetzelfde denken over het delen van beeldmateriaal van hun kroost via social media, kan dit leiden tot de bovengenoemde procedures. Wij adviseren ouders daarom bij het uiteengaan daarover afspraken te maken. Afspraken over het gebruik van sociale media in relatie tot de kind(eren) en hun privacy kunnen in het ouderschapsplan worden vastgelegd.

Heb je een conflict met jouw ex-partner over het gebruik van sociale media met betrekking tot jullie kind(eren)? Of wil je een aanvullende afspraak maken en vastleggen in het ouderschapsplan over het gebruik van sociale media? Neem dan contact op met ons kantoor.

Wij helpen je daar graag bij!
Vakantiefoto